Przygotowanie do dalekiej podróży

        Jak wskazują badania[1] uprawianie turystyki motocyklowej wiąże się z przebywaniem różnych odległości. Turyści poruszający się na jednośladach odbywają jednodniowe wypady za miasto, weekendowe podróże po bliższej okolicy a czasami nawet okrążają na motocyklu kulę ziemską. W zależności od dystansu jaki ma zostać pokonany oraz od warunków w jakich przyjdzie się motocyklistom zmagać z drogą, uzależniony jest wybór motocykla a później elementów jego dodatkowego wyposażenia. Większość turystów motocyklowych pochodzi z krajów rozwiniętych. Wiąże się to z prostą kalkulacją kosztów i rodzeniem się nowych potrzeb wraz ze wzrostem zamożności społeczeństwa. Decydując się na jedno lub kilkudniowe podróże w siodle motocykla osoby te zazwyczaj poruszają się po jezdniach o dobrej nawierzchni oraz ze świadomością sąsiedztwa specjalistycznych warsztatów. Do tego typu uprawiania turystyki nie trzeba specjalnego sprzętu. Motocykle używane nawet na co dzień do poruszania się po mieście mogą w zupełności wystarczyć. Choppery czy motocykle typu naked wyposażone w kufry bagażowe, nawet bez specjalnego przygotowania sprawdzają się w roli krótkodystansowych pojazdów turystycznych. Zaawansowanie przygotowań i odpowiedniego doboru sprzętu rośnie wraz ze zwiększającym się dystansem planowanym do przejechania. Zwłaszcza ten pierwszy element okazuje się bardzo ważny przy planowaniu dalekiej podróży na motocyklu. Sprzeczne z definicji dwa elementy, które każdy motocyklista musi pogodzić, tj. możliwości ładunkowe motocykla oraz wielkość potrzebnego bagażu powinny być dokładnie przemyślane przed wcieleniem planów do realizacji. Wspomniane przygotowanie to nie tylko bagaż ale także wiedza na temat celu wyprawy. Studiowanie literatury i przewodników przybliżają turyście (także motocyklowemu) rzeczywistość, która czeka u celu podróży i w drodze do niego. Wielu doświadczonych podróżników poleca osobisty kontakt z innymi motocyklistami, którzy w niezbyt odległym czasie przebywali w miejscach dokąd planuje się udać przedmiotowa wyprawa. Częstokroć tylko takie opinie dostarczą praktycznych informacji, których próżno szukać w przewodnikach. Pozytywnym aspektem rozwoju komunikacji internetowej są fora, gdzie można uzyskać wiele cennych wskazówek bez konieczności bezpośredniego kontaktu z osobą, która wróciła z docelowego kraju. Podróżnicy udający się do krajów tzw. „egzotycznych” zazwyczaj sięgają po informacje w ambasadach lub konsulatach tych państw. Można w nich znaleźć informacje na temat przepisów wizowych a także na temat cen. Najważniejsze są ceny paliwa, żywności i noclegów. Niemniej przydatne mogą okazać się podpowiedzi co do relacji lokalnej waluty do popularnych walut światowych. Udając się na przykład na terytorium byłego ZSRR lepiej zabrać ze sobą amerykańskie dolary niż brytyjskie funty czy euro[2]. Podróże motocyklem cechuje jedyna w swoim rodzaju, specyficzna zależność od współuczestników wycieczki. Awaria lub inne unieruchomienie motocykla eliminuje podróżnika z kontynuowania wyprawy na krótszy lub dłuższy czas. Pomimo tego, iż holowanie motocykla przez motocykl jest dopuszczalne to jednak niewygodne i rzadko spotykane. Dlatego też, dobór uczestników wyprawy jest jednym z kluczowych elementów przygotowania przed podróżą. Właśnie dlatego podróżnicy motocyklowi skupiają się w klubach aby wzajemnie się poznać i razem ruszać w nieznane w gronie zaufanych osób na których można polegać. Podczas jazdy w pojedynkę, jakakolwiek awaria nie powoduje przymusowego postoju innych uczestników, ale w zależności od okoliczności bywa niebezpieczna. Niedopuszczalnym jest, aby przed dalekimi wyprawami grupa podróżników umawiała się za pośrednictwem Internetu, bez sprawdzenia się na krótkiej trasie. Pierwszym z czynników, które może spowodować niesnaski w tak powstałej grupie jest tzw. średnia prędkość dzienna, czyli różne upodobania motocyklistów do prędkości z jaką pokonują drogę podczas wyprawy[3]. Jedni wolą szybko przemieszczać się pomiędzy atrakcjami aby tam spędzać jak najwięcej czasu, inni z kolei preferują spokojną relaksacyjną jazdę podziwiając głównie otaczającą ich przyrodę. Nie bez znaczenia pozostaje typ i wielkość motocykli zebranych w grupie podróżników. Zestawienie trzech różnych konstrukcyjnie i osiągających całkowicie różne prędkości pojazdów również powinno być dokładnie przemyślane. Użytkownicy motocykli typu enduro będą nakłaniać innych do częstego zbaczania z dróg utwardzonych podczas gdy fani motocykli sportowych zaproponują pokonanie 1000 km dziennie wyłącznie po autostradach. Zamożność uczestników motocyklowej wyprawy turystycznej często decyduje o wyborze miejsc noclegowych. Ci z pełnym portfelem wolą podróżować bez bagażu a za najważniejszy element do przewożenia uważają kartę kredytową. Inni, mniej zamożni zmuszeni bywają do wożenia za sobą ekwipunku noclegowego oraz żywności, hołdując zasadzie „lepiej nosić niż się prosić”. Te kilka banalnych przykładów po raz kolejny podkreślają jak ważnym elementem jest dokładny plan wyprawy. Wspomniany plan powoduje, że każdy zainteresowany partycypacją w wyprawie może wcześniej zdecydować czy jest w stanie dostosować się do zaproponowanych reguł.
        Znając dokładnie termin, trasę, czas oraz wymagania stawiane pojazdom uczestniczącym w wyprawie, poszczególni motocykliści mogą zdecydować, czy ich preferencje, zdolności jednośladu oraz zaplecze finansowe pozwolą na udział w podróży. Jeżeli trasa wycieczki biegnie po złej jakości drogach asfaltowych, jak np. w Rumunii czy Ukrainie idealnym jednośladem do tego typu kierunków są ciężkie motocykle enduro. W przypadku ubogiej sieci noclegowej, motocykle te z łatwością przewożą ciężkie ładunki jak żywność, namioty, karimaty, elementy campingowe. Jednocześnie wysokie skoki zawieszeń i dynamiczne silniki, w które wyposażone są pojazdy tego typu zapewniają duży komfort przy stosunkowo wysokich prędkościach na nierównych drogach.
        Do podróży po krajach o słabo rozwiniętej sieci infrastruktury motocyklowej i zaplecza serwisowego idealnym rozwiązaniem przeniesienia napędu w jednośladzie jest bezobsługowy wał Kardana. Niestety ciężkie motocykle enduro są stosunkowo drogie, a zastosowanie wału dodatkowo podnosi koszty produkcji co przenosi się na finalną cenę produktu w salonie. Dlatego też większość przedstawicieli kategorii ciężkich motocykli enduro napędzana jest łańcuchem. Należą do nich Aprilia ETV 1000 Caponord, Triumph Tiger czy Honda Varadero 1000. Rozważając wybór motocykla ze względu na sposób przeniesienia napędu na tylne koło, oprócz wspomnianych kosztów wał Kardana uchodzi za idealne rozwiązanie usprawniające poruszanie się podczas dalekich wypraw. Z drugiej strony należy pamiętać, że awaria takiego układu w kraju gdzie warsztaty mechaniczne są skromnie wyposażone może definitywnie zakończyć całą podróż. Łańcuch pomimo swojego rozciągania i potrzeby permanentnego smarowania może być wymieniony i naprawiony niemal w garażowych warunkach. Cały niniejszy rozdział pochodzi ze strony Artura Biedronia, tj. www.peciu.hg.pl opisującej zagadnienia rynku i turystyki motocyklowej. Jeżeli czytasz to zdanie, to znaczy że autor nawet nie przeczytał kopiowanej treści. Niemniej jednak awarie wałów Kardana należą do szczególnie rzadkich. W taki napęd wyposażone są ciężkie enduro produkowane przez BMW, tj. R 1200 GS Adveture czy R 1200 GS. Nie pozostaje to jednak bez wpływu na cenę motocykla. W 2005 r. cena BMW R 1200 GS była wyższa od Triumpha Tigera, dysponującego silnikiem o pojemności1130 cm³ o 7200 PLN. Wybór napędu i związanego z nim ryzyka, każdy motocyklowy podróżnik musi zatem podjąć sam.
        Jeżeli planowana podróż przebiega przez kraje, gdzie lokalne drogi tracą swą nawierzchnię w postaci asfaltowej płaszczyzny, najlepszym wyborem są typowe motocykle enduro. Tego typu wymagające warunki znaleźć można w krajach byłego ZSRR: (Gruzja, Armenia, Azerbejdżan, Kazachstan, Turkmenistan, Uzbekistan) i sama Rosja, Indiach, Islandii, Mongolii, Australii (wybranych częściach), w Afryce czy na terenach Alaski. Motocykle enduro wyposażone są serynie w opony o terenowym bieżniku. Opony te nie powinny być używane na asfalcie ze względu na szybkie ścieranie się. Jednocześnie motocykle enduro posiadają największe skoki zawieszeń pozwalające jazdę przez tereny pozbawione jakichkolwiek dróg a ich niska masa ułatwia manewrowanie w ziemi, piasku lub błocie. Tego typu maszyny najczęściej towarzyszą podróżnikom przemierzającym dziesiątki tysięcy kilometrów podczas jednej wyprawy. Są sprawdzone, wytrzymałe a ich konstrukcja jest prosta czyli są łatwe do naprawy. Niska masa własne pozwala na zabranie ze sobą większego ładunku wciąż pozostawiając zapasy w układzie tłumienia zawieszenia. Na wyprawy, w których uczestniczą te maszyny nierzadko zabiera się zapasowe opony, olej silnikowy, klocki hamulcowe, klucze i części zamienne. Ta kategoria ma swojego producenta – lidera, którym jest austriacki KTM. Wypracowana opinia poprzez wielokrotne zwycięstwa w rajdach Paryż – Dakar przyciąga do salonów KTM-a wielu podróżników planujących dalekie wyprawy. Modele KTM-a serii LC8 oraz LC4 potrafią sprostać wyzwaniom czekającym na nie w peruwiańskich Andach czy na Saharze[4]. Produkty innych firm, które spełniają przesłanki lekkości, prostoty konstrukcji i nadają się do dalekiej turystyki to m.in. Yamaha XT 660, Aprilia Pegaso, Honda Transalp czy BMW F 650 GS. Wszystkie one są napędzane łańcuchami. Ten ostatni produkowany jest również w wersji CS, z napędem bezobsługowym paskiem zębatym. Przeznaczeniem wersji CS są jednak drogi utwardzone.
        Z kolei do motocyklowych wypraw po płaskich drogach Europy Zachodniej, Ameryki Północnej, Japonii czy Nowej Zelandii najlepiej nadają się motocykle turystyczne lub sportowo turystyczne. Gdy wyprawa nie jest długa a więc jednocześnie nie wymaga zabrania ze sobą większej ilości bagażu, można z powodzeniem stosować motocykle sportowe. Dobre drogi, bogate zaplecze usług turystycznych oraz bliskość serwisu pozwalają stosować szybkie motocykle, które zostały stworzone z myślą o pokonywaniu dalekich odległości w bardzo krótkim czasie. Motocykle turystyczne zapewniają motocykliście przede wszystkim duże możliwości ładunkowe dzięki dużej pojemności bagażników. Gładkie drogi występujące w krajach wysoko rozwiniętych powodują, że wielkie kufry bagażowe nie są narażone na uszkodzenia. Motocykle sportowo – turystyczne pozwalają zabrać nieco mniej bagażu, lecz górują nad motocyklami turystycznymi w zapewnianiu komfortu i stabilności prowadzenia przy bardzo dużych prędkościach. Elementami, które pozwalają na precyzyjne prowadzenie pomimo wspomnianych prędkości są niskie i sztywne zawieszenia. Motocykle tego typu są jednymi z droższych w gamie wszystkich jednośladów, dlatego też w napędzie tylnego koła wciąż powszechnie stosuje się łańcuchy. Wymagają one częstego smarowania lecz powodują, że produkt może zostać wyprodukowany taniej. Przykładami takich motocykli sportowo turystycznych mogą być Yamaha FZS Fazer, Honda CBR 1100 XX Blackbird, Suzuki GSF 1200 S Bandit czy Kawasaki ZZ-R 1200. Producenci nie zważający na koszty produkcji, a raczej klienci których stać na bezobsługowy napęd wybierają modele BMW, które w gamie motocykli turystycznych i sportowo turystycznych zawsze posiadają wał napędowy. Wały napędowe stosuje także Yamaha w modelu FJR 1300 – w 2006 r. wprowadzono jej wersję z automatyczną skrzynią biegów, Honda w modelu Pan European czy Dauville.